گروهی از دانشجویان رشته کارآفرینی دانشگاه تهران به همراه آقای دکتر سید امیری استاد درس بازاریابی الکترونیکی و آقای مهندس حسین خانی معاون دانشجویی و فرهنگی دانشکده کارآفرینی در تاریخ 21 خرداد 1397 از شرکت پارس ایزوتوپ بازدید کردند.
پارس ایزوتوپ
در بخش اول بازدید، آقای مهندس داورپناه مدیر عامل و آقای مهندس غلامی مدیر بازاریابی شرکت، توضیحاتی در خصوص فعالیت های شرکت ارائه دادند. به گفته ایشان، شرکت پارس ایزوتوپ در سال 1391 بصورت یکی از شرکت های اقماری سازمان انرژی اتمی خصوصی سازی شده و در دو حوزه تولید صنعتی رادیو ایزوتوپها با مصارف پزشکی و نیز تولید رادیوداروها در حوزه تشخیصی و درمانی فعالیت دارد.
180 مرکز پزشکی هسته ای در ایران وجود دارد که با توجه به طول عمر پایین این نوع داروها، داروهای مورد نیاز این مراکز هر هفته با ورود مواد اولیه از کشورهایی نظیر روسیه، روزهای جمعه تولید و در کل کشور توزیع می شوند تا مراکز درمانی صبح روز شنبه امکان استفاده از داروها را داشته باشند. این شرکت بیست نوع کیت تولید می کند که در دنیا رقم بی نظیری است.
برخی از شرکت هایی که در دنیا حرف اول را می زنند تنها یک نوع و بعضی حداکثر هفت نوع کیت تولید می کنند. در حال حاضر دانش و توان داخلی در برای تولید داروهای مخصوص سرطان سینه و پروستات ایجاد شده و بر روی داروی سرطان کبد (Y90) تحقیقات کلینیکی در حال انجام است.
در سال 1392 شرکت پارس ایزوتوپ با حضور در نمایشگاه بین المللی در اروپا سفارش های بسیاری از کشورهای مختلف دنیا دریافت کرد. دلیل این درخواستها کیفیت و تنوع محصولات ایران است. در حال حاضر ایران عضو مجموعه ای به نام EANM (European Association of Nuclear Medicine ) است و در نمایشگاه سالانه حضور فعال دارد.
با این که شرکت پارس ایزوتوپ داری استانداردهای داخلی است اما برای ورود به بازارهای اروپایی، نیاز به استاندارد اروپایی بنامGMP ( Good Manufacturing Practice ) است که مانند ایزو برای محصولات دیگر به شمار میرود .
بر اساس GMP تولید کنندگان علاوه بر فرایندها، در تجهیزات ، ساختمان، کف پوشها ، هواسازها وغیره نیز موظف به رعایت الزاماتی هستند تا محصولات کاملا استریلیزه تولید شوند.
به همین منظور پروژه بزرگی در دست اجراست تا در این مرکز جدید داروهای ایران براساس GMP تولید و توسعه داده شوند. زمان بهره برداری از این طرح سال 1400 پیش بینی شده است.
در حال حاضر صادرات ایران به کشورهایی که GMP محلی را قبول دارند مانند مصر، استرالیا، پاکستان، کره جنوبی، سوریه ، لبنان، گرجستان و هند صورت می گیرد که بیشترین صادرات به کشور هند انجام می شود و بخاطر نیاز بازار هند 65% بازار این کشور در دست ایران است. استراتژی های فروش رادیو دارو در داخل و بازارهای خارجی تمرکز روی کیفیت رقابتی محصول و تنوع بازار است .
مزیت رقابتی این شرکت کیفیت بالای محصولات آن است. با اینکه کشورهای پاکستان ، هند و مصر خودشان دارای صنعت هسته ای هستند ولی به دلیل توان محدود نیاز به محصولات ایران دارند. استراتژی شرکت نیز تقسیم بازار با رقبا و هدف آینده، بازار آفریقا است.
علاوه بر دو عامل رقابتی کیفیت و قیمت، عامل لجستیک و خطوط هوایی در انتقال به موقع رادیو داروها بسیار نقش آفرین است و با توجه به اینکه ایران، پرواز مستقیم به بسیاری از کشورها ندارد، در این رابطه با مشکلاتی مواجه است.
تامین کننده اصلی مواد اولیه، کشور روسیه است که دارای متنوع ترین رآکتورهای هسته ای است. با این وجود این کشور در حوزه تولید و صادرات ایزوتوپ ضعیف عمل کرده و فقط نیازهای داخلی خود را تامین کرده است و ایران توانسته در تکنولوژی رادیو داروها در رده چند کشور برتر و در تولید برخی داروها رتبه اول را کسب کند.
چشم اندار شرکت تا کنون این بوده است که اولین کشور در منطقه در تولید و صادرات محصولات باشد و همچنین یک شرکت قابل احترام برای رقبا باشد. با توجه به اینکه شرکت به این اهداف خود دست یافته است و در حال حاضر عضو انجمن پزشکی هسته ای اروپا شده، به دنبال تعیین اهداف جدید است.
طبق قانون، تولید محصولات صنعتی و رادیو دارو زیر نظر سازمان انرژی اتمی امکان پذیر است اما توزیع و پخش محصولات برون سپاری شده و بخش خصوصی بویژه در حوزه بازاریابی و فروش میتواند ورود پیدا کند.
پس از گفتگوی دانشجویان با مدیران شرکت، از آزمایشگاه های تولید رادیو دارو ، تولید ید و رادیو داروی تشخیص گاما بازدید به عمل آمد که در نوع خود جذاب و دیدنی بود. دستگاه Hot Cell که از تاسیسات مهم آزمایشگاه است سی سال پیش توسط آلمانها ساخته و نصب شده و بقیه دستگاه ها با مهندسی معکوس، توسط متخصصان ایرانی بازتولید شده است.
در آخرین مرحله گروه از رآکتور تحقیقاتی تهران بازدید کردند. این رآکتور در سال 1347 توسط آمریکایی ها برای مرکز اتمی دانشگاه تهران ساخته شده و در سال 1353 به سازمان انرژی اتمی ایران واگذار شده است. متخصصان ایرانی در طول سالیان گذشته توانسته اند از این رآکتور تحقیقاتی، برای تولید برخی مواد مورد نیاز رادیو داروها بهره برداری کنند.
در طول این بازدید بسیار جالب، مسئولین شرکت از مدیران گرفته تا مسئولین آزمایشگاه ها در فضایی صمیمی با نهایت علاقه و دقت توضیحات لازم را داده و به سؤالات دانشجویان پاسخ می دادند.
همچنین علاقه و اعتقاد آنان نسبت به مسئولیت هایشان، با وجود خطراتی که در اینگونه مشاغل وجود دارد، تحسین برانگیز و مایه افتخار است. این بازدید برای همه دانشجویان به یک خاطره فراموش نشدنی تبدیل شد.
